1980-1986: Bouterse sticht een militaire staat

1980: de staatsgreep
Ondanks het feit dat er verschillende meningen zijn over het mislukken van de ontwikkelingsplannen voor Suriname, staat het vast dat de onafhankelijkheid niet bracht wat men er in Suriname van had verwacht. Dit leidde tot grote ontevredenheid onder de Surinaamse bevolking. Toen de officieren, onder leiding van Bouterse, in 1980 om eigen redenen de staatsgreep pleegden, dachten de meeste Surinamers dat hij de heersende problemen op kon lossen. Bouterse werd dan ook door de meerderheid van de Surinaamse bevolking gesteund.

Desi Bouterse

1980-1982: de eerste twee jaar na de staatsgreep
De leidende groep van de staatsgreep, die bestond uit zestien personen, noemde zich de Nationale Militaire Raad. Deze Raad bestond uit officieren die geen ervaring hadden met het besturen van een land. Daarom werd er door de Raad besloten een nieuwe regering te vormen. In tegenstelling tot de vorige regering waren in de nieuwe regering vrijwel alle bevolkingsgroepen aanwezig. In werkelijkheid lag de werkelijke macht niet bij deze regering, maar bij legerbevelhebber Desi Bouterse. Bouterse liet namelijk in de grondwet zetten dat de regering zonder de volksvertegenwoordiging kon regeren, en dat de plegers van de staatsgreep niet strafrechtelijk vervolgd konden worden.

De meeste Surinamers vonden dit goede maatregelen. Men was blij dat de oude politici, die verantwoordelijk werden gehouden voor het mislukken van de ontwikkelingsplannen, nu weg waren. Hoewel de nieuwe regering niet op alle terreinen zeggenschap had, werden er wel successen geboekt. Het oude ontwikkelingsbeleid werd gewoon voortgezet, maar dan sneller en efficiënter. Ook werden de sociale uitkeringen verhoogd en op tijd uitbetaald, en werd er meer aandacht besteed aan de kwaliteit van woningen.

1982: de decembermoorden
Ondanks deze maatregelen kreeg Bouterse steeds minder steun onder het Surinaamse volk. Het werd namelijk steeds duidelijker dat Bouterse de macht aan zichzelf wilde houden en niet wilde overdragen aan de nieuwe regering. Nadat in 1982 een staatsgreep tegen Bouterse mislukte, ging Bouterse zijn macht handhaven door middel van hard optreden en onderdrukking van verzet. Veel Surinaamse journalisten en intellectuelen waren het hier niet mee eens, en probeerden de Surinaamse bevolking onder andere via krantenartikelen bewust te laten worden van het machtsmisbruik van Bouterse.

In het krantenartikel dat de volgende dag in 'De Ware Tijd' stond, werd nog
met geen woord gesproken over de moorden die die nacht gepleegd waren.

In de vroege ochtend van 8 december 1982 liet Bouterse zestien van deze intellectuelen van hun bed lichten en naar Fort Zeelandia brengen. Deze personen werden verhoord, mishandeld en één voor één doodgeschoten. Deze moorden staan bekend als de 'decembermoorden'. De gebouwen van radiostations die zich tegen Bouterse hadden uitgesproken werden in brand gestoken en verwoest.

Klik op deze afbeelding van Fort Zeelandia voor artikelen en videofragmenten. Vul in de zoekbalk 'decembermoorden' in.
TIP: bekijk ook stukjes van 23-10-2007  'Militairen getuigen over de Decembermoorden'.
Daar krijg je een algemeen verhaal over wat er tijdens de Decembermoorden gebeurde.

Aan de Surinaamse bevolking vertelde Bouterse dat de doodgeschoten personen een staatsgreep aan het voorbereiden waren. De militairen zouden ze opgepakt hebben om erger te voorkomen en bij een vluchtpoging waren de gevangenen neergeschoten. Als reactie op de decembermoorden stopte Nederland met het geven van ontwikkelingshulp, waardoor de Surinaamse regering na de decembermoorden meteen geconfronteerd werd met ernstige geldproblemen.

Het Artikel komt uit De Ware Tijd, 11 december 1982.
Toen duidelijk werd dat er opgepakte mensen gedood waren, kwam kolonel Desi Bouterse met bovenstaand verhaal op de proppen.

De gevolgen van de decembermoorden
Omdat Nederland na de decembermoorden Suriname geen geld meer wilde geven, moesten de ontwikkelingsprojecten stopgezet worden en werd de import sterk verminderd. Dit leidde niet alleen tot een vermindering van consumptiegoederen, grondstoffen en reserveonderdelen, maar ook tot een groeiende ontevredenheid onder de bevolking. Om de steun van het volk terug te winnen en de ontwikkelingshulp van Nederland weer op gang te brengen, begon Bouterse vanaf 1984 met kleine democratische hervormingen, maar dit had weinig resultaat.

Moet Bouterse boeten voor de decembermoorden?
Op 30 november 2007 is er een strafzaak begonnen tegen Bouterse en vijftien medeverdachten. Pas toen de nabestaanden van de slachtoffers een rechtzaak eisten en er ook druk vanuit het buitenland kwam op de Surinaamse regering, is er besloten Bouterse te vervolgen voor zijn daden. Uitgezocht wordt in hoeverre hij en de medeverdachten verantwoordelijk zijn voor de moorden en wat de eventuele straffen zullen zijn. Op dit moment is Bouterse nog steeds de leider van een Surinaamse politieke partij.

Terug